Gospodarka ściekowa

Miejska oczyszczalnia ścieków w Sokółce działa od 1974 roku. Została usytuowana w zachodniej części miasta w odległości około 2 km od rzeki Sokołdy będącej odbiornikiem ścieków z Sokółki. Zdolność dobowa oczyszczalni ścieków wynosi Qdśr=5160m3/d Qdmax=6708m3/d. Oczyszczalnia przyjmuje obecnie od 3000 m3 /d do 4500 m3 /d.

Zadaniem władz miasta i gminy oraz Przedsiębiorstwa jest dążenie do dalszej rozbudowy sieci kanalizacyjnej a co za tym idzie zwiększenia liczby ludności korzystającej z sieci kanalizacyjnej.

Tabela przedstawia ilość ścieków oczyszczonych oraz rozbudowę sieci i przyłączy kanalizacyjnych:

Ze względu na ukształtowanie terenu w mieście Sokółka na sieci sanitarnej funkcjonuje osiem przepompowni ścieków.

Od początku istnienia oczyszczalni ścieków w Sokółce były to zawsze oczyszczalnie mechaniczno - biologiczne, różniące się tylko technologią. Pierwsza technologia oczyszczalni była oparta o osadnik Imhoffa i złoża spłukiwane, która powstała na początku lat 70-tych. Następną technologią wykorzystaną w Sokółce w latach 90-tych były biologiczne reaktory sekwencyjne działające w oparciu o osad czynny.

Funkcjonująca do 1994r. oczyszczalnia w mieście Sokółka była przeciążona i nisko sprawna. Uruchomiona zaś w 1995r. nowa pełna mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków w technologii osadu czynnego w reaktorach sekwencyjnych (SBR) o przepustowości Q = 6000 m3/d pozwoliła na rozwiązanie gospodarki ściekowej większej części miasta. Był to jeden z pierwszych reaktorów sekwencyjnych SBR w województwie. W przeprowadzonej w 2010 - 2011 roku przebudowie (modernizacji) oczyszczalni ścieków przewidziano po części zmianę technologii i zwiększenie mocy niektórych urządzeń, ponieważ dotychczas używane urządzenia były nadmiernie wyeksploatowane. Podczas modernizacji technologia nie uległa zbyt wielkim zmianom, natomiast urządzenia zostały zastąpione na urządzenia o dużo lepszych parametrach.

Przebudowa oczyszczalni została z realizowana przy współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku.

Sokółka jest niemal 20 tysięcznym miastem, pełniącym funkcję administracyjną, usługowo-produkcyjną, komunikacyjną i wypoczynkowo-turystyczną. Na terenie miasta znajdują się zakłady przemysłowe takie jak: zakład mleczarski, ubojnia i przetwórstwo drobiu, zakład stolarki budowlanej, METAL-FACH firma produkująca maszyny i urządzenia rolnicze. Prawidłowo zaprojektowana i szczelna sieć kanalizacyjna stanowiąca długość około 50 km w połączeniu z dobrze funkcjonującą oczyszczalnią ścieków stanowi zasadniczy element infrastruktury miasta umożliwiający jego funkcjonowanie i warunkujący dalszy rozwój.

Oczyszczalnia ścieków w Sokółce przyjmuje zarówno ścieki bytowo gospodarcze z miasta jak i ścieki przemysłowe. Ścieki dopływające do oczyszczalni trafiają grawitacyjnie oraz za pomocą kilku przepompowni, natomiast ścieki dowożone taborem asenizacyjnym zlewane są w punkcie zlewnym na terenie Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o.

Ścieki dopływające do oczyszczalni siecią kanalizacyjną oraz dowożone taborem asenizacyjnym są doprowadzane do stacji mechanicznego oczyszczania ścieków wyposażonej w dwa niezależne urządzenia typu Rotomat Ro5 o wydajności 2 x 60 l/s wyposażonych w sito bębnowe zintegrowane z płuczką skratek, piaskownik napowietrzany oraz separator tłuszczów. Wydzielony piasek jest transportowany z obydwu urządzeń do wspólnej płuczki piasku, gdzie następuje częściowe oczyszczanie piasku z frakcji organicznych. Sprasowane i odciśnięte i częściowo oczyszczone skratki gromadzone są w pojemnikach i wywożone na wysypisko. Piasek zatrzymany w piaskowniku, a następnie oczyszczony w płuczce trafia do pojemników i również jest wywożony na wysypisko.

Stacja mechanicznego oczyszczania ścieków.

Z części mechanicznej ścieki przepływają do przepompowni głównej, skąd są tłoczone zespołem trzech pomp w ustawieniu suchym do zbiornika retencyjnego przeznaczonego do uśredniania ścieków o pojemności czynnej wynoszącej 1800m3, z przepompownią strefową wyposażoną w dwie niezależnie pracujące pompy zatapialne oraz urządzenia mieszające i napowietrzające ścieki w postaci dwóch mieszadeł hiperboloidalnych, każde z dmuchawą i rusztem napowietrzającym posadowionym na dnie komory. W części zainstalowanych pomp każda komora zbiornika jest wyposażona w mieszadła hiperboloidalne w osi pionowej.

Zbiornik retencyjny z przepompownią strefową.

Uśrednione i napowietrzone ścieki przepływają do części biologicznej oczyszczalni składającej się z czterech Sekwencyjnych Biologicznych Reaktorów (SBR), z których każdy wyposażony jest w mieszadło hiperboloidalne z rusztem napowietrzającym. Powietrze do rusztów dostarczane jest za pomocą czterech dmuchaw (jedna na każdy SBR) umieszczonych w hali dmuchaw.

Mieszadła przeznaczone są do jednoczesnego mieszania i napowietrzania ścieków, współpracują z rusztem napowietrzającym posadowionym bezpośrednio pod wirnikiem mieszadła. Powietrze doprowadzone z dmuchaw do komory SBR poprzez ruszt porywane jest przez wirnik mieszadła i po rozdrobnieniu rozprowadzane jest w ściekach w formie intensywnie zdyspergowanej.

Hala dmuchaw.

W reaktorach (SBR) oczyszczanie ścieków odbywa się w układzie cyklicznym według pięciu faz:

• napełnianie komory ściekami, czyli doprowadzenie zanieczyszczeń do reaktora, w którym znajduje się pewna objętość zagęszczonego osadu czynnego wraz z oczyszczonymi ściekami, które pozostały z poprzedniego cyklu pracy,
• napowietrzanie (biologiczna reakcja) - cykl, w którym zachodzą zasadnicze procesy rozkładu związków organicznych,
• oddzielanie osadu czynnego od oczyszczonych ścieków (sedymentacja) daje klarowny odpływ, który odprowadzany jest do odbiornika,
• dprowadzanie oczyszczonych ścieków (dekantacja) poprzez zainstalowany dekanter,
• odprowadzanie osadu nadmiernego

Reaktory sekwencyjne SBR.

Całość procesu sterowana jest z nowoczesnej dyspozytorni, w której eksploatator ma wgląd na pracę większości urządzeń, a także możliwość sterowania procesem technologicznym oczyszczania ścieków.

W celu ograniczenia uciążliwości zapachowej oczyszczalni zastosowano w pierwszej kolejności hermetyzację obiektów będących głównym emiterem substancji odorogennych, a następnie ich wentylowanie i oczyszczanie powietrza przy pomocy nowoczesnych modułów do dezodoryzacji.

Dyspozytornia ze sterownią.

W przypadku zwiększonego stężenia fosforu nieusuniętego w procesach biologicznych, do zbiornika retencyjnego lub bezpośrednio do komór SBR dozowany jest 10% roztwór siarczanu żelazowego o handlowej nazwie PIX.

Oczyszczone i sklarowane w reaktorach SBR ścieki odpływają do rowu a następnie do odbiornika rzeki Sokołdy.

Przy Oczyszczalni Ścieków istnieje Laboratorium Oczyszczalni Ścieków i Osadów Ściekowych, w którym na bieżąco są prowadzone badania osadów ściekowych, ścieków komunalnych dostarczanych na oczyszczalnię oraz ścieków oczyszczonych odprowadzanych do rzeki. Poprzez stały monitoring mamy nadzór nad procesem oczyszczania ścieków. Badania prowadzone są wg obowiązujących Polskich Norm, wyniki spełniają warunki z pozwolenia wodno-prawnego. Laboratorium oczyszczalni ścieków spełnia wymagania normy ISO 9001.

Laboratorium MPWiK w Sokółce.

Laboratorium MPWiK w Sokółce.

Parametry stężeń zanieczyszczeń zawartych w pozwoleniu wodnoprawnym z dnia 17 grudnia 2012roku.

Autor: Marcin Kuźmicki